Aquarium LED Verlichting Keuzehulp
De gouden regel van "Watt per liter" is verleden tijd in LED-verlichting tijdperk. Het draait nu om de wetenschap achter het licht dat planten écht nodig hebben: de PAR-waarde. In deze complete gids leggen we de complexe termen als Lumen, Kelvin, CRI en PPFD uit, en geven we per aquariumgrootte concreet advies welke lamp u moet dimmen.
De wattage Mythe
Vroeger gold een gouden regel van “Watt per liter”: hoe meer watt per liter boven de bak des te sneller de plantengroei. Dit was nog uit de tijd van de TL buizen, maar sinds de opkomst van LED verlichting is deze regel al lang niet meer van toepassing.
Licht voor mensen
Lumen (lm): Dit is de helderheid: des te meer Lumen des te feller voor ons oog is.
Kelvin (K): Dit is de kleurtemperatuur. Zo geeft 2700-3000 K een warm geel-achtig licht voor een sfeervolle uitstraling in huis. Een kleurtemperatuur van 5000-6500K geeft een neutraal tot koele kleur en lijkt op natuurlijk daglicht. Rond de 6500 K lijkt het op helder daglicht: dit is zo’n beetje de sweet-spot voor zoetwateraquaria.
Licht voor planten
Tot nu toe hebben we het gehad over hoe wij mensen de planten zien, zoals kleur en helderheid. Het menselijke oog is het gevoeligst voor het groene en gele spectrum. Maar het allerbelangrijkste is wat planten “zien”. Planten zijn juist meer gevoelig voor het blauwe en rode deel van het spectrum.
Als we het hebben over licht voor planten dan zijn er 2 belangrijke eenheden:
- PAR (Fotosynthetische Actieve Straling) definieert de kwaliteit van het licht binnen het kleurenspectrum wat planten gebruiken voor fotosynthese.
- PPFD (Fotosynthetische Fotonenfluxdichtheid) is de specifieke meeteenheid meeteenheid die wordt gebruikt om de kwantiteit of intensiteit van de PAR straling uit te drukken. PPFD wordt uitgedrukt in μmol/m²/s (micromol per vierkante meter per seconde)
Echter: exacte PAR-waarden worden doorgaans niet door de fabrikanten gepubliceerd omdat de PAR-waarde sterk afhankelijk is van de waterdiepte en het type lichtdiffusie. Op zich logisch, want des te dieper of vervuilder het aquarium, des te minder straling zal de plant bereiken.
Kleuren laten knallen
Daarnaast kennen we nog de CRI (Color Rendering Index) die via een score van 0-100 aangeeft hoe natuurgetrouw kleuren worden weergegeven. Des te hoger de CRI, des te levendiger de kleuren: bij een lage CRI waarde kan een rode vis er flets uitzien, maar bij een hoge CRI waarde kan dezelfde vis er knalrood uit zien.
Een CRI tussen de 80 en 90 is vaak al voldoende om alle vissen er mooi uit te laten zien.
Stappenplan voor aanschaf van je aquarium-verlichting
Stap 1: De plantbehoefte
Hebben je planten veel of weinig licht nodig? Dit is bepalend voor de PAR waarde van de verlichting die je wilt aanschaffen.
- Voor makkelijke plantjes is 15-30 μmol/m²/s genoeg
- Voor gemiddelde plantjes is tussen 30-60 μmol/m²/s nodig
- Veeleisende planten hebben al gauw 60 tot 120+ μmol/m²/s nodig.
Maar zoals aangegeven zijn PAR waarden vaak onbekend. Vaak kun je er wel iets over vinden op YouTube op aquafora. Voor veel van de door ons aangeboden aquariumlampen kun je geschatte PAR waarden vinden in de tabel onder aan dit artikel.
Stap 2: bepaal de sfeer
Welke look wil je? Vaak is een waarde van rond de 6500K een veilige keuze. Maar wil je bijvoorbeeld een blackwater biotoop dan is vaak rond de 3500-4000K is betere keuze.
Stap 3: Kleurbehoefte
Des te hoger de CRI des te levendiger de kleuren. Maar kijk naast de CRI score ook naar de LED-techniek: WRGB geeft veel meer kleur dan alleen witte LED’s. Wilt u extreem levendige kleuren? Kies dan voor een WRGB lamp met een hoge CRI.
Samenvatting en advies
Het kiezen van de juiste verlichting is een balans tussen Lichtintensiteit, Kleur en de Plantbehoefte (PAR). Onze belangrijkste tip: bij een PAR boven de 50 μmol/m²/s is actieve CO2-bemesting essentieel om algen te voorkomen. Bekijk ons volledige assortiment Chihiros, SuperFish en andere LED-lampen die passen bij uw plantbehoefte.
Tenslotte hebben we hieronder voor een aantal standaard aquariummaten per LED-lamp de verlichtingswaarden in een handig overzicht gezet.
TABEL 1: Aquarium Breedte 60 cm PAR overzicht
Hieronder vindt u een schatting van de PAR-waarden, gemeten op de bodem van een 60 cm aquarium (34 cm diepte), gebaseerd op onafhankelijke tests uit de aquascaping community.
Plantbehoefte:
- Makkelijke plantjes 15-30 μmol/m²/s
- Gemiddelde planten 30-60 μmol/m²/s
- Veeleisende planten hebben al gauw 60 tot 120+ μmol/m²/s nodig.
| Merk en Model | Wattage | Geschatte PPFD (µmol/m²/s) | Categorie |
|---|---|---|---|
| Eheim classic LED Daylight 550 | 7,7 W | ≈30−35 | Midden (Low-Tech) |
| SuperFish Eco LED 54-64 cm | 21 W | ≈35−45 | Midden |
| AquaLighter Slim 60cm | 14 W | ≈40−50 | Midden |
| Chihiros Universal WRGB 600 | 29 W | ≈55−65 | Hoog |
| Chihiros WRGB2 Slim 60 | 45 W | ≈70−80 | Hoog (High-Tech) |
| SuperFish Scaper LED 74 | 28 W | ≈70−85 | Hoog (High-Tech) |
| Chihiros A2 LED 60cm | 26 W | ≈90−110 | Zeer Hoog |
| Chihiros B60 | 37 W | ≈95−110 | Zeer Hoog |
| BLAU Mini Lumina 60 RGB+ | 46 W | ≈110−130 | Extreem |
| Chihiros WRGB2 60 | 67 W | ≈140−160 | Extreem |
Advies verlichting 60 cm aquarium
- High-Tech Lampen moeten gedimd worden. Lampen zoals de Chihiros WRGB2, BLAU Mini Lumina en zelfs de Chihiros A2 en B-serie zijn op deze diepte op 100% kracht te sterk voor veel planten.
Risico: Zonder perfecte CO2-toevoeging krijgt u met >80 PAR onmiddellijk algengroei.
Advies: Als u voor deze lampen kiest, moet u ze via de app of controller dimmen naar bijvoorbeeld 50-60%. Dit verlengt wel de levensduur van de lamp aanzienlijk. - De "Sweet Spot"
De Chihiros Universal WRGB, Chihiros WRGB2 Slim en de SuperFish Scaper LED zitten op deze diepte in de perfecte zone (55 - 85 PAR). Dit is genoeg voor een prachtige aquascape met tapijtplantjes (zoals Monte Carlo) en CO2, zonder dat het licht extreem is.
Heeft u al een keuze voor CO2-bemesting gemaakt? Dat is bij waarden boven de 50 PAR eigenlijk onmisbaar.
TABEL 2: Aquarium Breedte 80 cm PAR overzicht
Hieronder vindt u een schatting van de PAR-waarden, gemeten op de bodem van een 80 cm aquarium (35 cm diepte), gebaseerd op onafhankelijke tests uit de aquascaping community.
Plantbehoefte:
- Makkelijke plantjes 15-30 μmol/m²/s
- Gemiddelde planten 30-60 μmol/m²/s
- Veeleisende planten hebben al gauw 60 tot 120+ μmol/m²/s nodig.
| Merk en Model | Wattage | Geschatte PAR (µmol/m²/s) | Categorie |
|---|---|---|---|
| Eheim classic LED Daylight 740mm | 10,6W | ≈35−40 | Midden |
| AquaLighter Slim 75cm | 17,5W | ≈45−55 | Midden |
| Chihiros Universal WRGB 800 | 36W | ≈65−75 | Hoog |
| SuperFish Scaper LED 93 | 35W | ≈90−100 | Zeer Hoog |
| Chihiros B80 | 41,3W | ≈95−110 | Zeer Hoog |
| Chihiros A2 LED 80cm | 32W | ≈100−120 | Zeer Hoog |
Advies verlichting 80 cm aquarium
- De Beste 'Passende' Keuzes: De Chihiros Universal WRGB 800 (inbouw) en de Chihiros B-Serie 80 zijn de beste opties die fysiek goed passen. Ze geven ruim voldoende licht (High-Tech niveau) en dekken de hele breedte van de bak.
- Lampen als de Chihiros A2 en B-serie geven op deze ondiepe bak meer dan 100 PAR. Zonder zware CO2-bemesting is dit een garantie voor algen. U zult deze lampen waarschijnlijk op 50-60% moeten draaien. Dit verlengt wel de levensduur van de lamp aanzienlijk.
