Zelf Artemia Kweken
Het zelf uit laten komen van Artemia eitjes (het maken van naupliën) is handig om op een eenvoudige manier als voedselbron te kunnen dienen voor diverse vissoorten.
De "Fles-methode" (of trechter-methode) met stevige beluchting is veruit de beste methode. Deze zorgt voor de hoogste uitkomst (hatch-rate) en de minste vervuiling. In dit artikel helpen wij u om het beste uit uw artemia eitjes te halen.
Benodigdheden
- Artemia Eitjes (Cysten): kies voor een hoge kwaliteit (bijv. 90%+ uitkomst).
- Kweekfles: een kant-en-klare set, maar ook een omgekeerde frisdrankfles (bodem eraf gezaagd) kan prima. Voor een frisdrankfles is het wel nodig om een klein kraantje te bevestigen aan de dop: maak een klein gaatje in de dop en druk het kraantje er zo strak mogelijk in. Gebruik eventueel wat siliconenkit om het lekvrij te maken.
- Luchtpompje: met een slangetje dat tot op de bodem van de fles reikt.
- Zout: zuiver, niet gejodeerd zout (zeezout) of speciaal Artemia-zout.
- Licht & Warmte: een bureaulampje en een kamertemperatuur van min. 20-22°C (ideaal is 25°C).
- Artemia Zeefje: heel fijnmazig (om te spoelen).
Stap 1: De Opstelling
De vorm van de kweekbak is cruciaal. Gebruik een kegelvorm (trechter).
Waarom? Door de puntige bodem en de luchttoevoer onderin blijven de eitjes constant in beweging. Als eitjes op de bodem blijven liggen en op een hoopje gaan liggen, stikken ze en komen ze niet uit.
Stap 2: Het Water en Zout
Artemia leeft in zout water. De juiste verhouding is essentieel voor een goede osmose, waardoor de eierschaal barst.
Verhouding: gebruik ongeveer 30 tot 35 gram zout per liter water. Dit is cruciaal en komt overeen met een zoutgehalte van ongeveer 30-35 PPT. Dit zijn ongeveer 1,5 tot 2 volle eetlepels, maar afwegen geeft de beste garantie.
Het water: gewoon kraanwater is prima.
Tip: los het zout eerst goed op voordat je de eitjes toevoegt.
Stap 3: Beluchten en Licht
Dit is waar de magie gebeurt.
- Doe de eitjes in het zoute water. Gebruik ongeveer 1 gram artemia eitjes per liter water.
- Zet de luchtpomp aan. Het water moet stevig borrelen. De eitjes moeten door de hele fles wervelen.
- Licht: zet er een lampje op. Licht is de "trigger" voor de embryo's om het uitkomstproces te starten.
Temperatuur:
Bij 25°C komen ze vaak al na 18-24 uur uit.
Bij 20°C kan het 36-48 uur duren.
Stap 4: Het Oogsten (De Scheiding)
Dit is het moment waar beginners vaak de fout in gaan. Je wilt namelijk alleen de oranje kreeftjes, en niet de lege eierschalen (die kunnen verstoppingen veroorzaken bij visjes).
- Stop de luchtpomp: zet de lucht stil en haal het slangetje eruit (of wacht als het een vaste set is).
- Wacht 5 tot 10 minuten: door de stilte scheidt het mengsel zich in drie lagen:
Bovenin: de lege, drijvende eierschalen.
Midden: helder water.
Onderin: een oranje wolk van levende Artemia naupliën (deze zakken naar de bodem). - De "Zaklamp-truc": schijn met een fel lampje op de bodem van de fles. Artemia wordt aangetrokken door licht en zal zich massaal op dat punt verzamelen.
- Aftappen: laat via een kraantje of slangetje de oranje massa onderuit de fles lopen. Stop zodra het water helder wordt of als de drijvende schalen in de buurt komen.
Stap 5: Spoelen en Voeren
- Giet het zoute water met Artemia door je zeefje.
- Spoelen: spoel de Artemia in het zeefje voorzichtig af onder de kraan. Je wilt geen zout water in je zoetwateraquarium gooien.
- Voeren: geef het direct aan je vissen. Wat over is, kun je eventueel invriezen (in ijsblokvormpjes), maar levend is de voedingswaarde het hoogst.
Veelgemaakte fouten
- Te veel of te weinig zout: de osmotische druk buiten de cyste moet in balans met de druk binnenin. Als die verhouding niet correct is zullen de eitjes niet of te snel uitkomen.
- Jodiumhoudend zout (keukenzout): dit werkt vaak minder goed of is schadelijk.
- Te koude omgeving: als de fles op een koude vensterbank staat, kan het dagen duren of helemaal mislukken.
- Schalen mee voeren: dit kan darmblokkades veroorzaken bij jonge visjes.
Tenslotte nog een tip: naast een trechtervormige kweekbak zijn er ook platte kweekschalen. Deze zijn eenvoudiger in gebruik omdat ze geen actieve beluchting nodig hebben via een luchtpomp. De eitjes liggen op de bodem en dus niet continu in beweging. Het nadeel van een platte kweekschaal is dat het uitkomst percentage een stuk lager ligt (40-60% vs 80-90%). Bovendien is het scheiden van de naupliën en de schalen veel lastiger.
Een platte kweekschaal wordt eigenlijk alleen gebruikt voor kleine hoeveelheden en als u geen luchtpomp wilt gebruiken
